Van verre reik ik de hand
Enkele nota’s rond de familiale voorgeschiedenis
Inleiding
Dit hele verhaal draait om de moeilijke oorlogsjaren 1914-1918 die vele mensen en kinderen uit de Westhoek moesten ondergaan. In de streek rond de Ijzer werd niet alleen hard gevochten en geleden door de militairen, maar ook voor de burgerbevolking was de oorlog zeer diep en intens met hun dagelijks leven verweven.
De documenten in dit werk verzameld zijn stille, maar erg concrete getuigen van de verwoestende impact van de oorlog op vele mensenlevens.
De jonge kinderen van Camille Castryck en Romanie Vandewalle uit Reninge lieten hun familie noodgedwongen achter in de Westhoek en vluchtten naar een klooster in Parijs en bleven daar in veiligheid, samen met vele andere jonge mensen gedurende de oorlogsjaren. Er onstond aldus een briefwisseling tussen de kinderen en hun familie. Deze briefwisseling werd in dit document verzameld en getuigt van de sterke band die de door oorlogsomstandigheden uiteengerukte families bleven behouden.
In dit eerste hoofdstuk zijn er enkele oudere familiedocumenten verzameld die spreken over waar deze kinderen vandaan kwamen en wat hun familiale banden waren. Ook geven we een kort stamboomoverzicht, relevant voor de periode waar we over spreken. Enkele foto’s geven de mensen die de brieven schreven een gezicht.
Camille Castryck en Romanie Vandewalle en hun kinderen : de spelers in dit boek
Camille Castryck en Romanie Vandewalle waren de grootouders langs moederskant van de samensteller van dit boek, Kamiel Wyckaert. Andere kleinkinderen en familie van het koppel, o.m. Fie Wyckaert, Lieve Vandenberghe, René Castryck, Alice Leuridan, Julie Berten(+), Marceline Vandewalle, Gerard Catteau, Julien Decaestecker, Gerarda Castryck (+), Christianne Vandaele hebben enorm bijgedragen aan dit boek.
Het is het oorlogsverhaal van de ouders en kinderen Castryck dat voor een stuk opgetekend staat in dit boek.
Camille Castryck en zijn familie
Romanie Vandewalle en haar familie
De familie Haghebaert
De familie Haghebaert is de afstamming langs vaderskant van de samensteller van dit boek. Ook enkele van hun brieven komen voor in dit boek.
Brief van Jacobus Josephus Haghebaert aan Eugène de Savoie-Cardignan (1713)
Deze brief was in bezit van Leonie Haghebaert, maar over de oorsprong weten we verder niets.
Leonie Haghebaert’s vader kwam in Reninge aan toen hij huwde met Buyssaert. De Buyssaerts kwamen van Proven naar Reninge op de hoeve Vandelanote (Pypegael Zuidschotebaan). Leonie’s vader mocht stemmen, dus hij was rijk genoeg.
Jacobus Josephus Haghebaert, Stavele, 30 … i maent 1713, 1 / 4
Jacobus Josephus Haghebaert, Stavele, 30 … i maent 1713, 2 / 4
Jacobus Josephus Haghebaert, Stavele, 30 … i maent 1713, 3 / 4
Jacobus Josephus Haghebaert, Stavele, 30 … i maent 1713, 4 / 4
Transcriptie van de brief Jacobus Josephus Haghebaert aan Eugène de Savoie-Cardignan
Godtvrucgtigh Gebet
‘t geene prynce eugenius van ( Savoyen ) gewoone is dagel- te lesen.
Mijnen Godt, ick geloove in uw, sterckt mij geloof. Ick hope in uw, versekert mijn hope, ick beminne uw, verdobbelt mijn liefde, het rauwt mij gesondight te hebben, vermeerdert mijn berauw. Ick aenbidde uw als mijn eerste beginsel, ick verlange naer uw, als naar mijn leste Eijnde, ick bedancke uw, als mijn eeuwiijgen weldoener. Ick aenroepe uw als mijnen oppersten beschermer.
Mijnen godt, geweerdight mij te bestieren door uwe wijsheyt, mij in te toomen door uwe rechtaerdight, mij te troosten door uwe bermhertight, en mij te beschermen door uwe maght.
Ick offre uw op mijn gepeysen, mijn woorden en mijn wercken, mijn lijden, op dat ick in het toekommen magh peynsen op uw, magh sprecken van uw, magh wercken voor uw en magh lijden voor uw, heer. Ick wil ’t geene dat gij wilt, om dat gij dat wilt en soo veele (dat) als gij dat wilt.
Ick bidt uw verlicht mijn verstant, versterkt mijn wil, suijvert mijn hert, heylicht mijn ziel, mijnen godt moedight mij aan om mijne sonden uut te boeten die begaen sijn, aenstaende sijn, om te verbeteren de driften die mij meester sijn om te offenen de deughden die mij betaemel(ijk) sijn, vervule mijn hert met viright voor uwe goetheyden, met afkeer van mijn gebrecken, met iver voor den even naesten en met misachtingh voor de wereilt.
Dat ick indachtigh ben onderworpen te sijn aen mijn oversten, vriendelijck te sijn aen mijn vrienden, gedooghsaem aen mijn onderdaenen.
Ach Godt comt mij ter hulp op dat ick de pleysieren overwinne door de verstervingen, de giericheijt door allemoessen, de gramschap door saechtsinnijgheyt, en lauwigheyt door godt vrucghtight.
Mijnen godt maeckt mij voorsichtigh in mijn ondernemynghen, cloeckmoedigh in de perijckelen, verduldigh in tegenspoet, ende in voorspoet ootmoedigh.
Dat ick o Heere noeijt en vergeet d’aendachtight te vraegen bij mijn gebeden de maetight bij mijn maeltijden, de naukeurigheijdt bij mijn biddinghen, de stantvastight bij mijn voornemens.
Heere maeckt mij besorght van altijt te hebben een oprecht gemoet, een uutwendighe zeebaerheyt eenen stichtighen omganck, een geregelde maniere van leven, dat ick sonder ophouden mij begheve om de nateure te dempen, om mede te wercken aen de gratie, om de wet te onderhouden en om de zalicheyt te verdienen.
Mijnen godt, maeckt mij bekent de cleenighijt van de aerde, de grootheijt van hemel, de cortheyt van tijt, ende lanckdeuright van de eeuwigheyt.
Maeckt dat ick mij bereyde tot de dood dat ick uw oordeel vrees; dat ick de hel ontgaen, enden hemel bekomme door de verdiensten van mijnnen zalighmaecker – Jezus Christus.
Amen
J.J. Haghebaert
Gecollationneert
Jegens copies
En is bevonden
Te accorderen
Door mij
Par Moy Jacobus Josphus Haghebaert woonende in prochie van Stavel, 1713, 30 maert (of 1 maert ?)
Wie was Eugène de Savoie-Cardignan ?
Eugène de Savoie-Cardignan dit “ Le Prince “ ( Parijs 1663 Wenen 1736 ). Krijgsheer en staatsman.
Omdat Lodewijk XIV hem de leiding van een regiment weigerde, bood hij zijn diensten aan Oostenrijk aan, toen in oorlog tegen de Turken. Hij was een een schitterend strateeg. Tijdens de Spaanse Successieoorlog behaalde hij in onze streken de overwinning te Malplaquet op 11 sept. 1709 samen met de hertog van Villars. Hij verloor echter van Villars te Denain (1712 ) 10 km. zuidwest van Valenciennes, ofschoon hij te Wenen verbleef en van daaruit oorlog voerde tegen de Turken was hij toch gedurende 8 jaar gouverneur generaal van de Nederlanden van 25 jan. 1716 tot einde nov. 1724. Hij werd te Brussel bijgestaan door de Markies De Prie gevolmachtigd minister. Hij hield zich eigenlijk weinig bezig met onze landen.Hij was mecenas en letterkundige.
Felix Castryck, grootvader van Camille Castryck, kocht een huis in Reninge in 1810
Korte inhoud koopakte verleden door Pierre Jacques Vallaeys
Smidse en huis op weide van Openbare Onderstand te Reninge
Oppervlakte 69, 53 are land en weide
Gelegen op ’t gehucht “de oude molen van Reninghe”
(hij koopt dus alleen de opstal; grond blijft van de Dis Openbare Onderstand)
bewoond door de verkopers
Jacques Joseph Roffiaen, smid
En echtgenote Marie Provoost
Grond is belast met erfpacht aan de weduwe Berten voor 68,02 fr/jaar
Te begeven door de koper op 1 mei 1810
Felix Castryck
En echtgenote Maria Beernaert
Felix Castryck mag er reeds gratis werken van af de dag van de verkoop (t.t.z. 26 feb 1810)
Het goed is belast met een rente van 816,32 frank op kapitaal aan weduwe en kinderen Jacques Berten van Reninge met interest van 4% elk jaar op 31 mei te betalen. Deze rente werd in 1833 afgekocht.
Prijs van de verkoop 2600 frank
Openbaar verkocht in de herberg “De dankbaarheid” te Reninge, voor Pieter Jacques Vallaeys, bevattende :
Hofstede : 3 bunder 398 roeden 369 ellen in 9 loten
Een kapitale rente van 816,31 frank
Deze 9 loten en rente waren voor 1 stuk van Coolsaet en 9 stukken van Berten.
Felix Castryck kocht daaruit het 8e lot, begrijpende :
- Zaailand, 63 roeden 63 ellen, zuidpalend aan Lieven Logting straetjen, prijs 1420 fr
- rente (10e lot) op huis en smidse op Disgrond, 72 roeden 95 ellen, op oude Reninge Molen, prijs 620 fr
Origineel van het contract : René Castryck
Koopakte Felix Castryck-Maria Beernaert Reninge 26 feb. 1810 1/2
Reninge, het dorp van oorsprong
RE : chemin de Reninghe à Elverdinghe
N : Nuwelaerts kapelle
R : Reninghemolenstraat
RW : Chemin de Reninghe à Woesten
LL : waarschijnlijk het Lieven Logtingstraatje
Uittreksel POPP 1834
Reninge, POPP 1870
Erfpacht Octavie Rosalie Bruneel
Octavie Rosalie Bruneel was de moeder van Romanie Vandewalle. Bijgaand notarieel document omschrijft de erfpacht die ze inging.
Voor
Notaris Renatus Henricus Glorie
Verschenen
Octavie Rosalie Bruneel
Wed. van Franciscus Constantinus Vandewalle landbouwster te Reninge
Geeft in erfpacht voor 99 jaar ingaand op 1 jan. 1889
Aan
Emile Moerman landbouwdienstknecht te Reninge.
-perceel cijnsgrond 2 a. 91 ca. (deel van sectie C nr. 326 ) (1)
palend N : Mr Merghelynck
W : Woesten of Molenstraat
-jaarlijkse erfpacht : 10 fr.
-daarboven : huidige en komende belastingen
grachten onderhouden
grond goed beheren ( mest en planten)
na 99 jaar : ....
Gedaan
te Reninge op 6 jan. 1889
Getuigen
Armand Charlet , wagenmaker te Reninge (2)
Vermote , herbergier te Reninge (3)
Opmerkingen :
Franciscus Constantinus Vandewalle stierf op 5 juli 1880
(1) dit stuk land ligt voorbij Mooren links hafweg naar Veryser. Maurice Vandewalle – Berten
gebruikte dit land naderhand, er stond een paardenstal in zijn tijd.
(2) was wagenmaker op Molenhoek en buur van Camille Castryck
(3) woonde in de Peperstraat
Erfpacht Octavie Rosalie Bruneel; Weduwe Franciscus Constantinus Vandewalle, Reninge, 6 jan 1889, 1 / 4
Erfpacht Octavie Rosalie Bruneel; Weduwe Franciscus Constantinus Vandewalle, Reninge, 6 jan 1889, 2 / 4
Erfpacht Octavie Rosalie Bruneel; Weduwe Franciscus Constantinus Vandewalle, Reninge, 6 jan 1889, 3 / 4
Erfpacht Octavie Rosalie Bruneel; Weduwe Franciscus Constantinus Vandewalle, Reninge, 6 jan 1889, 4 / 4
De zusjes Vandewalle
Van links naar rechts (bemerk ook de achtergrond!)
Leonie Vandewalle, (staand links) halfzuster van Romanie Vandewalle
Lucie Vandewalle (tantje Sietje; getrouwd met Jules Baes, Stavele) (zittend)
Romanie Vandewalle (staand rechts)
Bron : ALR
Leonie Vandewalle, Lucie Vandewalle, Romanie Vandewalle, voor 1901
Identieke foto op koperplaat
Beide foto’s in bezit ALR.
Bron: ALR
Leonie Vandewalle, Lucie Vandewalle, Romanie Vandewalle, voor 1901
De familie Desiderius Castryck – Remerentia Derycke
Van links naar rechts :
Jules Castryck (°Reninge 10 maart 1868, +Proven 6 nov 1926), staand
Desiderius Castryck (°Reninge 10 juli 1836, +Reninge 8 nov 1902), zittend, getrouwd in Reninge op 29 juli met 1862 met
Remerentia Derycke (°Reninge 9 sept 1838, +Reninge 7 april 1899), zittend
Camille Castryck (°Reninge 13 nov 1873, +Boezinge 7 feb 1950), staand
Silvie Castryck (zuster Maria Elisabeth – Annunciaten) (°Reninge 21 maart 1870, +Veurne 13 maart 1927), in het midden bijgemonteerd als foto. Ze mocht namelijk het klooster niet verlaten om deze foto met haar broers en ouders te laten nemen. Ze trad binnen in 1891.
Bron : ALR
Desiderius Castryck, Remerentia Derycke, Jules Castryck, Camille Castryck, Silvie Castryck, voor 1899
Camille Castryck was hoefsmid van beroep
1900
Camiel Castryck
Gediplomeerde hoefsmid
Camille Castryck reed maandelijks met fiets naar Boezinge, samen met zijn broer Jules om de trein naar Cureghem te nemen om er de smidsschool te volgen. Dit was het “ meesterwerk” voor zijn eindexamen . We zien er de verschillende hoefijzers op die hij leerde smeden, …onder andere hoeven voor ossen, renpaarden, Brabanders, lopers, ...
Bron : PCS
Diploma Camille Castryck, Cureghem 1 apr. 1900
Camille Castryck en Romanie Vandewalle trouwen
Huwelijkscontract bij LVB
Huwelijkscontract Camille Castryck en Romanie Vandewalle, Reninghe, 30 mei 1901, 1 / 4
Huwelijkscontract Camille Castryck en Romanie Vandewalle, Reninghe, 30 mei 1901, 2 / 4
Huwelijkscontract Camille Castryck en Romanie Vandewalle, Reninghe, 30 mei 1901, 3 /4
Huwelijkscontract Camille Castryck en Romanie Vandewalle, Reninghe, 30 mei 1901, 4 4
Camille Castryck koopt een huis
Contract bij LVB
Aankoopcontract Camille Castryck, Reninghe , 24 juni 1901, 1 / 5
Aankoopcontract Camille Castryck, Reninghe, 24 juni 1901, 2 / 5
Aankoopcontract Camille Castryck, Reninghe, 24 juni 1901, 3 / 5
Aankoopcontract Camille Castryck, Reninghe, 24 juni 1901, 4 / 5
Aankoopcontract Camille Castryck, Reninghe, 24 juni 1901, 5 / 5
Koopakte 1903
Verdeling tussen Jules, Camille en Silvie Castryck :
Land voor het café “De zwaan” (Molenhoek) palend zuid en west : Weduwe Augusta Vanstraeselle-Derycke (thans huisvrouw Vanneste)
Koopakte 1904
Camille Castryck koopt huis met tuin van Charlet (wagenmaker). Het huis moet gestaan hebben waar het huisje staat waar Camille en Ida Castryck naartoe zijn gegaan toen André Castryck de hofstede overnam; juist ten noorde van de smidse en huis van Camille Castryck en Romanie Vandewalle.
Koopakte
Het huis werd in 1910 verkocht.
Camille Castryck verkoopt het huis terug aan dezelfde Charlet, en behield de tuin. In 1924 koopt Camille Castryck in openbare verkoop bij Petrus Feys (herberg en smid in het dorp) de grond onder het vernielde huis (1914-18) terug. Het puin zelf werd gekocht door Vandebussche, timmerman te Woesten. Petrus Feys was een leerling smid van Camille Castryck.
Koopaktes bij René Castryck
Er wordt gewerkt op de hoeve van Camille en Romanie
Melkproductie, hoeve Camille Castryck, Molenhoek, 1913-14, 1 / 4
Bron : ALR
Melkproductie, hoeve Camille Castryck, Molenhoek, 1913-14, 2 / 4
Melkproductie, hoeve Camille Castryck, Molenhoek, 1913-14, 3 / 4
Melkproductie, hoeve Camille Castryck, Molenhoek, 1913-14, 4 / 4
Camille Castryck en Romanie Vandewalle kopen een « hofstedeken »
Verbrigghe, landbouwer te Zuidschote en Verbrigghe, landbouwer te Reninge, verkopen Hofstedeken op de molenhoek met inboedel (uitgezonderd…), dieren en vruchten en gebruik 3 partijen maaigras aan de prijs van 24000 BEF aan Camiel Castryck en Romanie Vandewalle, landbouwers en smid te Reninghe
Bron : LVB
Verkoopsovereenkomst Camille Castryck – Romanie Vandewalle, 1 april 1913, 1 / 1
Romanie Vandewalle en Camille Castryck, een trots koppel
Romanie Vandewalle huwt met Camille Castryck op 5 juli 1901.
De familie Haghebaert, enkele foto’s
Familie Haghebaert – foto genomen op hoeve Woestenstraat, bemerk de rapen rechts – het moet herfst zijn. Foto moet dateren voor de dood van Franciscus Haghebaert op 26 feb 1902.
Bovenste rij van links naar rechts – staand
Mathilde Haghebaert
Leonie Haghebaert
Irma Haghebaert
Emeri Haghebaert
Kamiel Haghebaert
Achiel Haghebaert
Onderste rij van links naar rechts – zittend
Silvie Haghebaert
Franciscus Haghebaert
Melanie Buyssaert
Louise Haghebaert
Familie Haghebaert, Woestenstraat, Reninge, voor 26 feb 1902
Van links naar rechts :
Mathilde, Kamiel, Gustje Langhe (knecht) (staand), Melanie Buissaert (zittend), Emerie, Silvie Haghebaert
Mathilde, Kamiel Haghebaert, Gustje Langhe, Melanie Buissaert, Emerie, Silvie Haghebaert
Melanie Buyssaert, voor haar huis in de Woestenstraat, Reninge, 1914
Leonie Haghebaert (x Charles Wyckaert, x Felix De Baecke) en Felix De Baecke
Kamiel Haghebaert
Achiel Haghebaert
Charles Louis Merlevede x Silvie Haghebaert
Emeri Haghebaert
Jules Decaestecker x Louise Haghebaert
Irma Haghebaert
Irma Haeghebaert x Kamiel Berten, Martha, Julia
De familie Vandewalle, enkele foto’s
Van links naar rechts
Staand
Lucie Vandewalle (x Jules Baes)
Petrus Vandewalle (x Sylvie Masson)
Leonie Vandewalle (x Achiel Baes in 2e huwelijk; x Armand Bruneel (broer van haar 2e moeder))
Romanie Vandewalle (x Camille Castryck)
Zittend
August Vandewalle (x Louise Windels)
Octavie Rosalie Bruneel (x Constantin Vandewalle in 2e huwelijk)
Honoré Vandewalle x Sidonie Vandelanotte
August, Leonie en Petrus waren geboren uit het eerste huwelijk van Constantin Vandewalle met Virginie Bruneel.
Honoré, Lucie en Romanie waren geboren uit het tweede huwelijk van Constantin Vandewalle met Octavie Rosalie Bruneel.
Leonie Vandewalle was een eerste maal gehuwd met Armand Bruneel, broer van haar tweede moeder.
Huwelijk van Leonie Vandewalle met Achiel Baes en van Lucie Vandewalle met Jules Baes. Achiel en Jules waren kozijnen.
Huwelijk van Leonie Vandewalle met Achiel Baes en van Lucie Vandewalle met Jules Baes , Reninge, 29 sept 1908
Schets van de smidse van Camille Castryck
Bron :ALR
Schets door Camille Castryck van huis en smidse (huis afgebroken in 1912)
Verblijfplaats van de kinderen Castryck in Parijs, Rue de la Santé
Enkele recente foto’s van de plekken waar de kinderen Castryck verbleven.
Rue de la Santé, Paris, “de trap”, verblijfplaats Martha, Irma, Bertha, Ida Castryck /2002
Kerk van Champlan
Enkele recente foto’s van de plekken waar de kinderen Castryck verbleven.
Kerk Champlan, 2002
Rue de la Plaine
Enkele recente foto’s van de plekken waar de kinderen Castryck verbleven.
Actueel ouderlingen residentie op de grond van het verdwenen kasteel, gelegen in de burgemeester… straat , in 1914-18 rue de la Plaine, nog te lezen op een muurtje.